خوراک پلت فرمی از مواد خوراکی است ( به شکل گلوله‌های فشرده مانندی هستند) که برای تغذیه انواع ماکیان، نشخوارکنندگان و آبزیان استفاده می‌گردد. با توسعه دامپروری این ماده غذایی نیز به انتخاب اول برای کارخانه‌ها و مزارع تولید خوراک تبدیل گشت. دلیل ساخت گلوله‌های خوراکی این است که پلت‌ها ترکیبی متعادل از انواع مختلف مواد مغذی را برای رشد بهتر دام، طیور و سایر حیوانات فراهم می‌کنند. در اینجا به برخی از مزایای این ماده مغذی اشاره می‌کنیم. جهت مشاهده مراحل ساخت پلت نیز میتوانید از این ویدیو انیمیشن دیدن فرمایید.
مزایای خوراک پلت
۱.حمل و نقل آسان و رطوبت کم ذرات پلت
یکی از مزیت‌های مهم خوراک پلت این است که برای ذخیره سازی، حمل‌و‌نقل و بسته بندی مناسب است. زیرا پس از قالب گیری، حجم آن در مقایسه با خوراک پودر حدود 1/3 کاهش می‌یابد. همچنین در فرآیند ذخیره سازی غذای پودری به راحتی دچار رطوبت و آگلومره (چسبیدن ذرات به همدیگر) شده و حتی ممکن است کپک بزند. در حالی که پلت دارای پراکندگی خوب ذرات، رطوبت سنجی کم و با پایداری بالا جهت ذخیره سازی است.
2. استریلیزاسیون پلت
استریلیزاسیون در حین دانه بندی، برخی از مواد سمی یا عوامل بازدارنده (مانند عوامل بازدارنده تریپسین، هماگلوتینین و غیره) در خوراک را بر اثر عمل حرارتی در حین فرایند ساخت از بین می‌‌برد. همچنین 90 درصد سالمونلا موجود در مواد خام نیز کاهش می‌یابد.
3. هضم راحت و خوش خوراکی پلت
پلت باعث بهبود خوش طعمی خوراک دام و طیور، افزایش مصرف خوراک به دلیل تراکم بالای آن،کاهش حجم ماده غذایی، و غلظت بالای مواد مغذی می‌گردد. به طوری که مصرف خوراک حیوانات نیز بر این اساس افزایش می‌یابد.
4.خواص خوب فیزیکی و شیمیایی
تسهیل هضم و جذب در حیوانات، بهبود میزان استفاده از خوراک از طریق فرم دانه بندی در پلت، بهبود خواص فیزیکی و شیمیایی برخی از مواد مغذی در خوراک به علت فرآوری‌های خاص و بهبود میزان استفاده از غذا توسط حیوان همه از مزایای خوراک پلت است. که نتیجه این موارد افزایش میزان استفاده از مواد مغذی و سالم‌تر است.
5. کاهش ضایعات خوراک
خوراک پلت همچنین موجب جلوگیری از انتخاب آزادنه خوراک توسط دام و طیور می‌گردد. یادمان بماند که کاهش ضایعات خوراک به دلیل اندازه ذرات یکنواخت،تغذیه جامعی را به همراه دارد.
برای ساخت پلت از چه مواد اولیه‌ی استفاده می‌گردد؟
مواد خامی که می‌توان برای ساخت این خوراک بکار برد شامل: ذرت، یونجه، سبوس‌گندم، علف، برنج، لوبیا، کیک‌های روغنی و غیره است. معمولاً مواد اولیه که در اندازه بزرگ هستند باید توسط آسیاب چکشی پودر شوند. همچنین پروتئین یا سایر مواد مغذی را نیز می‌توان به پودر خام اضافه کرد. در بازار امروز، پرمصرف‌ترین آسیاب برای یکنواخت سازی ذرات شامل: آسیاب پلت خوراکی تخت، پلت خوراک کوچک و آسیاب پلت خوراک حلقه‌ای است.
مزایای استفاده از پلت در تغذیه دام
حیواناتی مانند گاو و گوسفند جز نشخوارکنندگان هستند و دستگاه گوارش آنها با ساختار چند معده ای مشخص است. در نتیجه هضم غذا توسط آنها دارای فرایند طولانی و زمان‌بر است. بنابراین، کشاورزان نمی‌توانند مانند حیوانات تک معده ای مثل خوک و مرغ، غذای پودری برای تغذیه به آنها بدهند که با ویژگی‌های تغذیه حیواناتی مانند گاو و گوسفند و سایر حیوانات نشخوارکننده همخوانی ندارد. زیرا خوراک پلت، فرآیند هضم گاو و گوسفند را کوتاه می‌کند و باعث می‌شود گاو و گوسفند به خوردن ادامه دهند. تغذیه گاو و گوسفند با خوراک پلت یک انتخاب ایده آل است زیرا این خوراک دارای ویژگی‌های مناسبی برای حیواناتی است که نیاز به هضم غذا برای مدت طولانی دارند. علاوه بر این، با تعدیل پلت با فرمول‌های مختلف و مکمل‌ها برای تغذیه حیواناتی مانند گاو، گوسفند و غیره، می‌توان مواد مغذی و مکمل‌های کمیاب تغذیه‌ای را به موقع به خوراک دام اضافه کرد تا از تغذیه سالم حیوان اطمینان حاصل گردد.
مزایای خوراک پلت در تغذیه ماهیان
باتوجه به مصرف خوراك پلت شده در تغذيه ماهي وميگو، حفظ شكل فيزيكي پلت طي مصرف وجلوگيري از تجزيه زود رس آنها درآب از اهميت ويژه اي برخوردار است. تجزيه پلت درآب از يك طرف باعث از بين رفتن ارزش غذايي مواد تشكيل دهنده شده واز طرف ديگر متابوليسم اين مواد در رسوب استخر باعث مصرف بيشتر اكسيژن موجود در آب و ابقاءعوامل بيماريزا در استخر مي‌گردد.
كيفيت جيره در پرورش آبزيان از اهميت زيادي برخوردار است؛ چرا كه جيره حدود %60 از هزينه كلي توليد را در اين حيوانات تشكيل مي‌دهد. بنابراين در هنگام تهيه يك جيره با كيفيت بالا بايد هزينه، پايداري فيزيكي در آب و تأمين نيازهاي مد نظر قرار گيرند.
كيفيت جيره در آبزيان به كيفيت مواد اوليه ،وجود تركيبات غذايي به صورت متعادل و فرآوري مناسب جيره بستگي دارد.پارامترهاي فرآوري جيره بر ويژگيهاي فيزيكي مانند پايداري وثبات آب، شكل وابعاد ذرات غذايي وويژگيهاي شيميايي مانند جذابيت، خوش خوراكي وقابليت دسترسي تركيبات غذا تاثير گذار است.
سخن پایانی در مورد مزایای پلت
در این مقاله سعی شد به صورت کلی در مورد مزایای پلت صحبت نمایم. پر واضح است که این ماده غذایی می‌تواند افزایش وزن و راندمان تبدیل در حیوانات را بهبود بخشد و در نتیجه مزایای اقتصادی خوبی با خود به همراه بیاورد. یکی از این مزیت‌ها استفاده از پلت در صنعت آبزیان است که در کارخانه نوید دانه ایرانیان نیز تولید می‌شود، شما از طریق این لینک میتوانید با انواع پلت تولید شده در کارخانه نوید دانه ایرانیان و کاربرد آن در صنعت آبزیان آشنا گردید و در صورت تمایل اقدام به خرید و مشاوره نماید.
